Rapport uurbesteding

De hele dag aanwezig geweest op de coschaplocatie, wat langer gebleven om alle administratie af te ronden, daarna nog de poli patiënten van de volgende dag voorbereid om vervolgens een stuk te reizen en thuis verder te werken aan een presentatie. Voor veel coassistenten zal dit klinken als een doorsnee dag. Echter, dit zou misschien niet zo normaal moeten zijn. Coassistenten besteden veel tijd aan hun geneeskundestudie, sterker nog, ze maken al jarenlang teveel uren. Overwerken is – helaas – geen onbekend fenomeen in de zorgsector: het overgrote deel van de a(n)ios maakt vele overuren (1).

Om een veilige, gezonde werk- en leeromgeving te creëren is het noodzakelijk om een maximaal gevraagde uurbesteding vast te stellen en deze te handhaven. De Nederlandse Federatie van Universitair Medisch Centra (NFU) heeft deze uurbesteding voor coassistenten vastgesteld op maximaal 46 uur per week. Uit het recent gepubliceerde rapport “Uurbesteding” van De Geneeskundestudent blijkt dat de gemiddelde uurbesteding van coassistenten tijdens de nasleep van de coronacrisis (vanaf september 2020) gemiddeld 51,6 uur is. Hierbij gaat het om de uren die gemaakt zijn door fysieke aanwezigheid op coschaplocaties, het volgen van onderwijs, het maken van opdrachten en zelfstudie en voorbereiding. Het lukt slechts 19% van onze respondenten om alle werkzaamheden voor de geneeskundestudie binnen de norm van 46 uur af te ronden. En dat terwijl de NFU in haar richtlijn al afwijkt van de normstudielast, welke in de Wet op Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek (WHW) is vastgesteld op 40 uur per week.

Voorafgaand aan de coronacrisis was de uurbesteding zelfs beduidend hoger, toen besteedden coassistenten gemiddeld 56 uur aan de geneeskundestudie. Tijdens de crisis bedroeg dit 54,6 uur. Of er daadwerkelijk sprake is van een dalende trend zal vervolgonderzoek moeten uitwijzen.

In het rapport wordt tevens aandacht besteed aan wat voor coassistenten de ideale indeling van hun onderwijsuren is, zodat zij hun week zo zinvol mogelijk kunnen besteden. Bij bijna 74% van onze respondenten geniet een vierdaags coschap de voorkeur. De vijfde werkdag zou 47.6% het liefste willen vullen met zelfstudie zonder supervisie, 26.3% mét supervisie. Deze resultaten maken dat wij pleiten voor een nieuwe, zinvolle weekindeling voor coassistenten door de 4-om-1-week te implementeren. Dit voorstel heeft niet als primair doel om een vermindering van het aantal uren dat studenten aan coschap besteden te bewerkstelligen, maar om de leeropbrengst van de coschapweek verhogen. Het streven moet zijn de coassistent meer regie te geven. De keuze om een dagdeel géén poli mee te lopen, maar in plaats daarvan coschap voor te bereiden of een studieopdracht te maken is óók nuttige tijdsbesteding, die op dat moment mogelijk beter past bij de behoeftes en leerdoelen van de student. Eveneens zouden wij graag zien dat voor alle coassistenten een vermindering de uurbesteding bewerkstelligd wordt, hiervoor is monitoring van het aantal gemaakte uren en bekendheid van de NFU-richtlijn onder coassistenten van belang.

Meer details en achtergronden zijn te vinden in het rapport “Uurbesteding”. Hierin worden ook de resultaten met betrekking tot uurbesteding van bachelorstudenten geneeskunde en de reistijd van coassistenten uiteengezet.